วัดดอกเอื้อง ให้คิดอยู่แปดสิบตลบ ทำไมผมไม่รู้มาก่อนเลยว่าตรงนี้มีวัด ให้ตายเถอะ ช่างตาถั่วสิ้นดี
ขับรถผ่านเกือบทุกวัน ไปกินข้าวแถวนั้นก็บ่อย ไปกินเบียร์แถวนั้นก็บ่อย แต่ทำไมถึงไม่รู้ว่ามีวัด เอ๊ะ หรือว่าความชั่วเข้าครอบงำปิดบังดวงตา จนข้าน้อยมองไม่เห็นแสงแห่งธรรม
แต่ก็ช่างเถอะ ในเมืองจะอะไรก็แล้วแต่ ณ ตอนนี้ไอ้ผมก็รู้แล้วล่ะตรงถนนราชวิถี มันมีวัดดอกเอื้องวางตัวปรากฏกันอยู่
พอขับรถเข้าไปสำรวจกันถึงฝั่งด้านใน วัดแลดูเงียบสงบครับ ที่สำคัญ รถยนต์มาฝากจอดก็ไม่ค่อยมี (อันนี้ผมชอบ ฮ่าๆๆ เพราะปกติไปวัดไหน ก็มีแต่ใครต่อใครเอารถไปจอดกันให้เพียบ จนบางทีรถยนต์ก็แทบจะเยอะกว่าที่จอดรถยนต์กันแล้ว)
วัดดอกเอื้อง ตามคำบอกเล่าของครูบาอาจารย์ ผู้เฒ่าซึ่งได้เล่าสืบๆ กันมาบอกว่า บ้านดอกเอื้อง ตั้งอยู่ในเขตคูเมืองเก่าด้านทิศตะวันออก ผู้คนส่วนมากมีอาชีพย้อมผ้า เย็บผ้า และปั้นหม้อขาย แม่เอื้อมก็เป็นผู้หนึ่งที่ย้อมผ้า เย็บผ้าขาย กอปรกับเป็นผู้มีจิตศรัทธาเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาเป็นอย่างมาก จึงได้รวบรวมปัจจัยสร้างวัดขึ้นมา โดยใช้ชื่อว่าวัดนางเอื้อม ตามชื่อของตน เมื่อปี พ.ศ. 2219 ซึ่งต่อมาสมเด็จพระพุฒาจารย์ (วน ฐิตญาณมหาเถร) ได้เปลี่ยนชื่อวัดมาเป็นวัดดอกเอื้อง ดังปัจจุบัน
สำหรับภายในวัดแห่งนี้ ศาสนสถานมีหลายที่ด้วยกัน โดยปัจจุบันได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์กันเป็นอย่างดี แลดูใหม่เอี่ยม อีกทั้งบริเวณวัดก็สะอาดสะอ้าน โดยศาสนสถานก็มีกันดังต่อไปนี้ครับ
เจดีย์ เป็นเจดีย์ทรงกลมแบบพื้นเมืองล้านนา ฐานสี่เหลี่ยมย่อมุม มีเจดีย์บริวารที่มุมทั้งสี่ตรงกึ่งกลาง ส่วนล่างบริเวณด้านหน้าของฐานเจดีย์มีซุ้มทรงมณฑปลักษณะลวดลายมีอิทธิพลศิลปะพม่า-มอญ ปะปนอยู่
วิหาร ทรงพื้นเมือง หลังคาด้านหน้า และ ด้านหลังซ้อนสามชั้น มีมุขทางขึ้นด้านข้างด้วย ด้านหน้าทำราวบันไดทางขึ้นเป็นรูปตัวเหงา
อุโบสถ ทรงพื้นเมือง มีมุขโถงด้านหน้า ประดับตกแต่ง ส่วนหน้าบันด้วยกระจกสี ส่วนหอไตรทำเป็นสองชั้น ชั้นล่างก่ออิฐถือปูน ชั้นบนเป็นไม้ และ ทำเป็นระเบียงโดยรอบภายใต้หลังคา มีผนังอยู่ถัดเข้าไปด้านใน
จากการสำรวจคร่าวๆ (ถูกหมาไล่เห่าด้วย ดีที่หลวงพ่อห้ามไว้ทัน) วัดดอกเอื้องถือเป็นวัดที่อยู่ในสภาพที่ใหม่สมบูรณ์กว่าวัดหลายๆ แห่งในบริเวณเดียว แต่ในความใหม่เอี่ยมนั้น ผมก็พบว่าบางอย่างมันขาดหายไปจากวัด ซึ่งก็คงจะเป็นความเก่าแก่ที่แลดูมีค่าทางประวัติศาสตร์ที่ตัวเองสัมผัสได้