หลังเสร็จสิ้นบทสนทนาระหว่างผมกับหลวงพ่อที่วัดสันโป่งใน อ.แม่ริม ก่อนลาผมจึงถือโอกาสไถ่ถามเส้นทางมายังวัดพระธาตุเปิงฟ้าป่าอ้อย ว่าอยู่ตรงไหนยังไง เนื่องจากวัดแห่งนี้เป็นสถานีต่อไปสำหรับผม
หลวงพ่ออธิบายราวๆ 3 นาทีด้วยกัน กอปรผมเปิดแผนที่ในกูเกิ้ลช่วยเสริม ก็เป็นอันว่างานนี้มาไม่หลงทางแน่ หรือถ้าจะหลงทางก็ถามชาวบ้านแถวนั้นเอา
เจาะลึกลงไปเป็นข้อมูลทางการวัดพระธาตุเปิงฟ้าป่าอ้อย ตั้งอยู่หมู่ที่ 4 ตำบลขี้เหล็ก อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ โดยตั้งอยู่กึ่งกลางระหว่างบ้านต้นขามกับบ้านซางอยู่บนฝั่ง ตะวันตกของแม่น้ำปิง
ประวัติความเป็นมาไม่มีหลักฐานปรากฏชัดเจนว่าวัดนี้สร้างขึ้นในสมัยใดและใครเป็นผู้สร้าง จากการสันนิษฐานของนักโบราณคดีท้องถิ่น และผู้สูง อายุบางท่านต่างลงความเห็นว่า วัดพระธาตุเปิงฟ้าป่าอ้อยนี้ น่าจะมีอายุไม่น้อยกว่า 700 ปี และคาดว่าสร้างขึ้นในสมัยราชวงศ์มังรายตอนปลาย และถูกทอดทิ้งไว้เป็นวัดร้างช่วงที่ล้านนาตกอยู่ภายการปกครองของพม่า และกลับมาฟื้นฟูคืนสภาพอีกครั้งหนึ่ง
หลังสิ้นสุดยุคพม่าปกครองเมือง โดยพระยากาวิละได้ขึ้นไปกวาดต้อนและชักชวนชาวไตใหญ่ ไตลื้อ และไตเขิน จากทางเหนือ (เชียงตุง เชียงรุ้ง และสิบสองปันนา) ให้ลงมาอยู่และช่วยสร้างบ้าน ฟื้นฟูเมืองและบูรณะวัดวาอารามต่างๆ ในเมืองเชียงใหม่ ที่ถูกทอดทิ้งมานาน ซึ่งอาจจะรวมถึงวัดป่าอ้อยนี้ด้วย
ทั้งนี้จากการศึกษาค้นคว้าทางประวัติศาสตร์จะพบว่าบริเวณตำบลขี้เหล็กนี้ ในอดีตจะเป็นถิ่นที่อยู่อาศัยของพวกลัวะ เงี้ยว ไตใหญ่ ไตเขิน และไตลื้อ แทบทั้งนั้น
นอกจากนี้ หลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ปรากฏหลงเหลืออยู่ในปัจจุบันขอวัด คือ ซากเจดีย์เก่า สูงประมาณ 3 เมตร อยู่หลังพระวิหารซึ่งมีซากอิฐโบราณ ที่มีลักษณะใหญ่ทำมาจากดินเหนียวผสมแกลบและน้ำอ้อยเหลือปรากฏให้เห็นอย่างชัดเจน สูงประมาณ 50 ซม. พื้นที่ของวัดร้างแห่งนี้มีประมาณ 3 ไร่เศษ ปัจจุบันทางกระทรวงสาธารณะสุข ได้ขอใช้พื้นที่เป็นที่ตั้งของสถานีอนามัยบ้านซาง
สำหรับเหตุที่ได้ชื่อว่า “วัดพระธาตุเปิงฟ้าป่าอ้อย” นี้ ก็เพราะว่าในเวลากลางคืนชาวบ้านใกล้เคียงจะเห็นลำแสงพุ่งออกจากเจดีย์เก่าแห่งนี้ ขึ้นสู่ท้องฟ้าบ่อยครั้ง จนหนังสือพิมพ์ไทยรัฐได้มาสังเกตและพิสูจน์ทราบข้อเท็จจริงของลำแสงมหัศจรรย์นี้ แต่ก็ไม่สามารถจะสรุปได้ว่าปรากฏการณ์นี้มาจากอะไร ทางเกจิอาจารย์ที่ได้มานั่งทางในดูบอก ว่าพระธาตุได้สำแดงปาฏิหาริย์ให้ผู้คนได้รับทราบว่ามีพระบรมธาตุอยู่ที่นี่
ปัจจุบันภายในวัดพระธาตุเปิงฟ้าป่าอ้อย กำลังอยู่ในช่วงบูรณปฏิสังขรณ์ ศาสนสถานหลายอย่างๆ คาดว่าอีกไม่นานคงแล้วเสร็จ และคงเป็นอีกหนึ่งวัดในอำเภอแม่ริมที่ควรแวะมาไหว้พระทำบุญกันซักครั้ง