วัดศรีเกิด เป็นหนึ่งในวัดที่เหมาะสำหรับเดินเที่ยวสบายๆ ก่อนตะลุยเดินเล่นช้อปปิ้ง บนถนนคนเดินท่าแพในวันอาทิตย์
ตามประวัติ วัดศรีเกิด เป็นวัดโบราณแห่งหนึ่ง มีอายุนานหลายร้อยปี ก่อนพญามังรายจะมาสร้างเวียงใหม่แห่งนี้ โดยไม่มีหลักฐานชัดเจนว่าใครเป็นผู้สร้าง ในวัน เดือน ปีไหนและเมื่อไร
สำหรับสิ่งที่น่าสนใจของวัดนี้ ก็คือ พระพุทธรูปโลหะปางมารวิชัย ที่แต่เดิมประดิษฐานอยู่วัดป่าตาลมหาวิหาร มีชื่อเรียกว่า “พระเจ้าแข้งคม” หรือ “พระเจ้าแค่งคม” เนื่องจากพระชงฆ์เป็นสันแหลมยาวแตกต่างจากพระพุทธรูปองค์อื่นๆ มีลักษณะคล้ายศิลปะแบบอู่ทอง
ตามประวัติบอกไว้ว่า พระเจ้าแค่งคมหล่อขึ้นในสมัยพระเจ้าติโลกราช เมื่อ พ.ศ. 2020 โดยใช้ทองสำริด หนัก 33 แสน (หรือเท่ากับ 3960 กิโลกรัม) ทำการหล่อ ณ วัดตาลวันมหาวิหาร(วัดป่าตาล) ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ (ปัจจุบันนี้คือ บริเวณหลังโรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ) นอกเมือง โดยพระเจ้าติโลกราชมีพระประสงค์ให้เป็นพระพุทธรูปแบบลวปุระ และเมื่อหล่อเสร็จทรงบรรจุพระธาตุ 500 องค์แล้วขนานนามว่า พระป่าตาลน้อย โดยประดิษฐานอยู่ที่วัดป่าตาลมาเป็นเวลาถึง 316 ปี
จากนั้น ในปี พ.ศ. 2342 วัดป่าตาล ได้กลายเป็นวัดร้างชำรุดทรุดโทรม เจ้าเมืองเชียงใหม่ขณะนั้นคือ พระเจ้ากาวิสะ จึงให้เชิญพระป่าตาลน้อยมายังวัดศรีเกิด โดยสร้างวิหารขึ้นประดิษฐานสืบมาจนปัจจุบัน และในทุกๆ ปี ช่วงเทศกาลสงกรานต์จะมีการสรงน้ำพระธาตุหน้าพระวิหารในวันที่ 15 เมษายน และจะมีการสรงน้ำพระเจ้าแค่งคมด้วย
นอกจากนี้ภายในบริเวณวัด ยังมีต้นโพธิ์ขนาดใหญ่ ที่มีประวัติ (โคตรจะสับสนจากข้อมูลวัดสุดๆ) บอกเล่าว่า เมื่อพญามังรายอยู่เวียงกุมกาม (ในเขตอำเภอสารภี) ยังมีพระมหาเถระเจ้าคณะหนึ่ง นำพระบรมธาตุพระพุทธเจ้ามาตั้งลังกาสิงหล ถวายแด่พญามังราย มีพุทธสารรีระธาตุสิบสององค์ พญามังรายบรรจุไว้ในพระเจดีย์กาดโถมองค์หนึ่ง อีกองค์หนึ่งบรรจุไว้ในพระเมาลี พระพุทธรูปองค์ใหญ่แล้วพญามังรายถวายทองคำห้าร้อย ฝากเจ้ามหาเถรไปบูชาพระศรีมหาโพธิ์ในเมืองลังกา
พอเสร็จการทั้งปวงแล้ว พระมหาเถรเจ้าทั้ง 4 องค์ ก็กลับเมืองลังกา และนำเอาทองคำอันพญามังรายฝากไปนั้น บูชาพระศรีมหาโพธิ์ แล้วสัตยาธิษฐานว่า ผู้ข้าทั้งหลายจักเอาศาสนาพุทธเจ้าไปตั้งในเมืองล้านนา ผีว่าจักรุ่งเรื่องดังความปรารถนา ขอให้ต้นศรีมหาโพธิ์ตกลงเหนือจีวรของข้า แต่ครั้นสิ้นคำอธิษฐานแล้ว พระเถระทั้ง 4 ก็ได้เมล็ดมหาโพธิ์ 4 ผล พระมหาเถระเจ้าจึงนำมาสู่ล้านนาไทยและถวายแด่พญามังราย พญามังรายได้นำไปปลูกไว้ยังพันนาทะกานต้นหนึ่ง อีกต้นหนึ่งถวายพระชนนีนาถผู้ชื่อว่า นางเทพคำขยาย นำไปปลูกไว้แทนไม้มะเดื่อที่อารามกาดโถม อีกต้นหนึ่งนำไปปลูกที่เมืองฝาง อีกต้นหนึ่งนำไปปลูกที่ต้นน่าง น่าจะเป็นวัดรั้วนางในปัจจุบันนี้
ส่วนไม้ศรีมหาโพธิ์ที่วัดศรีเกิดนั้น เชื่อกันว่าเป็นไม้ศรีมหาโพธิ์ ที่พระมหาเถระเจ้าคณะนั้น นำมาจากประเทศลังกา แต่ยังไม่พบหลักฐานว่าได้นำมาปลูกในวัดศรีเกิดเมื่อใด
เป็นไงล่ะครับ งงกันมั้ยล่ะ ไอ้ผมก็งงคนเรียบเรียงเหมือนกันว่ามันมาอีท่าไหน เล่นร่ายมาซะยาวแต่ไม่เกี่ยวอะไรด้วย แถมยังมองหาจุดอ้างอิงตรงไหนก็ไม่เจออีก บอกว่าพระเถระคณะนั้นเอามาเมล็ดมหาโพธิ์มา 4 ต้น ซึ่งไอ้ 4 ต้นก็ถูกนำไปปลูกต่างที่ ต่างทางกัน แล้วไยมันจึงจะตกมายังวัดศรีเกิด ในเมื่อไม่ได้อ้างถึงแต่แรก คือถ้าจะบอกว่าเป็นเมล็ดที่ถูกเอามาปลูกจาก 4 ต้นดังกล่าว ก็น่าจะสันนิษฐานเช่นนั้น
มาวัดศรีเกิด แล้วเกิดงง คนเรียบเรียง หรือคนไปขุดข้อมูลจากต้นตำหรับ ช่วยออกมาชี้แจ้งที ชาวบ้านโง่ๆ อย่างผมกำลังงงเป็นไก่ตาแตกครับ
ปล. บอกไว้เลย หงุดหงิดจริงๆ ครับ