ผมชอบอารมณ์เวลาไปเที่ยววัดแล้วเห็นวัดดังกล่าวด้านในมีโรงเรียนฝังตัวอยู่ด้วย
มันเป็นความรู้สึกดีที่คิดว่าสองสถาบันที่สำคัญของชุมชนอย่างวัดและโรงเรียนสามารถอยู่รวมกันอย่างได้กลมกลืน พร้อมเป็นแหล่งพัฒนาคนในด้านความรู้ทางโลก และทางธรรมควบคู่กันไป
จะบอกว่าเป็นโรงเรียนวัดก็คงใช่ แต่ก็คงไม่เต็มปาก อย่างน้อยเด็กๆ ที่ได้มีโอกาสเล่าเรียนที่นี้ คงได้รับการปลูกฝังอะไรดีๆ จากวัดไปพอสมควร
โรงเรียนอยู่ในวัด มาเรียนสัปดาห์ละ 5 วัน ไมได้เรื่องคุณธรรม ก็ให้มันรู้กันไป
วัดตำหนัก หรือ วัดศิริมังคลาจารย์ ที่ตั้งอยู่หมู่บ้านตำหนัก หมู่ 1 ต.แม่เหียะ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ เป็นหนึ่งในวัดดังกล่าวที่ภายในมีโรงเรียนฝังตัวอยู่ด้วย วัดแห่งนี้คาดว่าสร้างเมื่อประมาณปี 2038 หรือในรัชสมัยพระเจ้าดิลกปนัดดดา (พระเจ้าเมืองแก้ว) รัชกาลที่ 11 แห่งราชวงค์เม็งรายของอาณาจักรล้านนา ปัจจุบันวัดตำหนักมักจะถูกเรียกหลายชื่อรวมกันเป็น “วัดตำหนักสวนขวัญศิริมังคลาจารย์” ทั้งนี้ก็เพื่อให้สับสนกับวัดตำหนักอีกวัดหนึ่งที่อยู่ อ.สารภี
กล่าวกันว่าวัดตำหนัก เคยเป็นที่จำพรรษาของพระศิริมังคลาจารย์ ซึ่งจากข้อมูลที่ค้นพบบอกว่า พระศิริมังคลาจารย์ เดิมชื่อ ศรีปิงเมือง มีศักดิ์เป็นพระเจ้าน้องยาเธอของพระเจ้าติลกปนัดดาธิราช (พญาแก้ว) กษัตริย์แห่งนครพิงค์เชียงใหม่ ทรงเป็นพระเจ้าหลานเธอของพระเจ้าติโลกราช และเป็นราชบุตรของพญายอดเชียงรายกับพระนางสิริยสวดี (เทวีปงน้อย) ต่อมาเมื่อบรรพชาเป็นสามเณรมีฉายาว่า “ศิริมังคละ”
พระศิริมังคลาจารย์ จำพรรษาอยู่ที่วัดตำหนัก เป็นปราชญ์ทางด้านภาษาบาลี ผู้แตกฉานในอักขรวิธี วจีวิพาก วากยสัมพันธ์ และฉันทลักษณ์อย่างยากจะหาผู้เสมอเหมือนได้ ทั้งนี้ท่านเคยไปศึกษาที่ลังกา และเคยเป็นอาจารย์ของพระเมืองเกษเกล้า
อนึ่ง ผลงานของพระศิริมังคลาจารย์ ในช่วงที่ท่านจำพรรษาที่วัดตำหนักมีการอ้างอิงบอกถึงที่มาโดยละเอียด นับว่าท่านเป็นนักปราชญ์ที่มีผลงานอ้างอิงที่ก้าวหน้าเกินยุคสมัยของท่านมาก โดยผลงานของท่านแบ่งออกเป็น ๒ ประเภท คือการอธิบายคัมภีร์ที่มีมาแต่เดิม และคัมภีร์ที่รจนาขึ้นใหม่
ในส่วนของบรรยากาศในวัด ศาสนสถานต่างๆ มีทั้งเก่าและใหม่ปะปนกันไป ถ้าเก่าๆ หน่อยก็จะมีโบสถ์กับวิหารหลังเก่า รวมทั้งแนวกำแพงวัดเดิมและประตูทางเข้า ส่วนอื่นๆ ที่เหลือเป็นวิหารหลังใหม่ หอไตร พระเจดีย์ ก็แฝงไปด้วยสถาปัตยกรรมที่งดงาม ควรค่าต่อการศึกษา
ถือได้ว่า” วัดตำหนักสวนขวัญศิริมังคลาจารย์” เป็นอีกหนึ่งวัดที่มีเสน่ห์น่าค้นหาในรูปลักษณ์ที่แฝงไปด้วยสถาปัตยกรรมแบบเก่าและใหม่อย่างลงตัว