“นวลนาง น้องกางจ้อง พี่นี้แอบมอง นานสองนาน
เสื้อทรง รัดเอวสั้น ยืนเฝ้าหน้าร้านดูเข้าที
พูดจาอ่อนหู ดู ดี ดี บ่อสร้างเจ้ามีแม่ศรีลานนา
ของถูกของแพงคนแย่งกันซื้อ ฝากไว้เป็นชื่อ ฝีมือไทย
ทุกสิ่งสวยงามตามแบบชาวเหนือ อุดหนุนจุนเจือ เพราะถูกใจ
ก็แอบรักเธออยู่ แอบรักเธออยู่ แอบรักเธออยู่ เธอคงรู้ดี
ส่งยิ้มให้ก่อน ส่งยิ้มให้ก่อน ส่งยิ้มให้หล่อน แล้วกลับไปนอนฝันดี”
เรียกได้ว่ามาบ่อสร้าง ที่สันกำแพงกันทีไร บทเพลงของวง “ซูซู” เป็นต้องดังแว่วเข้ามาในสมองตัวเองทุกที เนื่องจาก บ่อสร้าง นี้ขึ้นชื่อกันเหลือเกินกับงานหัตถกรรมร่ม
ว่ากันถึงที่มาที่ไปต้องบอกว่าในอดีตหมู่บ้านบ่อสร้าง อ.สันกำแพง เป็นหมู่บ้านเล็กๆ ท่ามกลางธรรมชาติแบบชนบท ประชาชนส่วนใหญ่ทำอาชีพเกษตรกรรม ทำไร่ทำนาทำสวน ยามว่างเว้นจากการทำการเกษตรมักจะผลิตร่มออกจำหน่าย ซึ่งเป็นร่มกระดาษสา จนต่อมามีเติมแต่งลวดลายกลายเป็นร่มที่สวยงาม และน่าซื้อไว้ใช้ ทั้งยังเป็นของฝากของที่ระลึกได้
สมัยก่อนนั้น ชาวบ้านจะทำร่มกันใต้ถุนบ้าน แล้วนำออกมาวางเรียงรายเต็มกลางลานบ้านเพื่อผึ่งแดดให้แห้ง สีสันและลวดลายบนร่มนั้น สะดุดตาผู้พบเห็น โดยร่มจะมีมีทั้งหมด 3 ชนิดด้วยกัน คือ ร่มที่ทำด้วยผ้าแพร ผ้าฝ้าย และกระดาษสา ซึ่งแต่ละชนิดมีวิธีทำอย่างเดียวกัน ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้วชาวบ้านก็จะมีความถนัดในการทำร่มแตกต่างกันไปตามชิ้นส่วนที่ได้รับ มอบหมายในการผลิต เช่น หมู่บ้านสันพระเจ้างาม ผลิตหัวร่มและตุ้มร่ม บ้านออนทำโครงร่ม บ้านหนองโค้งหุ้มร่ม และลงสี บ้านแม่ฮ้อยเงิน อำเภอดอยสะเก็ดผลิตด้ามร่ม บ้านต้นเปาผลิตกระดาษสา โดยการประกอบชิ้นส่วนของ ร่มทั้งหมดจะมารวมกันอยู่ที่บ่อสร้าง
การระบายลวดลาย และสีสันบนผืนร่มของที่นี่ ถือว่าเป็นสัญลักษณ์อันเลื่องชื่อของร่มบ่อสร้าง อันมีกลเม็ดเคล็ดลับในการทำร่มอยู่ที่การใช้แป้งเปียกผสมน้ำมะโก้ติดผ้า หรือกระดาษเข้ากับร่มทำให้ติดทนนานไม่หลุดร่อนก่อนเวลาอันควร และเวลาลงสีน้ำมันที่ต้องผสมกับน้ำมันมะมื้อ หรือน้ำมันตังอิ๊วที่ทำให้ร่มทนแดด ทนฝน และใช้งานได้จริงไม่ว่าหน้าฝนหรือหน้าร้อน เพราะฉะนั้น นอกจากร่มบ่อสร้าง จะเป็นของที่ระลึกสวยงามแล้ว ยังสามารถคุ้มแดดคุ้มฝนได้เป็นอย่างดี
ผลิตภัณฑ์ร่มบ่อสร้างที่มีให้เลือกซื้อ หลักๆ จะมีกันที่ศูนย์หัตถกรรมร่มบ่อสร้าง ที่มีสินค้าให้เลือกซื้อกันอย่างละลานตาหลากหลายแบบ ไม่หวาดไม่ไหว นอกจากนี้ภายในหมู่บ้านบ่อสร้าง บ้านแต่ละหลังก็นำร่มที่ทำเองมาวางจำหน่ายที่หน้าบ้านตน
ส่งท้ายกันด้วย “เทศกาลร่มบ่อสร้าง” ที่จะจัดขึ้นกันทุกปีในช่วงเดือนมกราคม สำหรับใครที่สนใจจะมาเที่ยวชมงานก็วางแผนกันไว้ล่วงหน้า โยงานนี้นั้นจะการแสดงและจำหน่ายผลิตภัณฑ์ต่างๆ ที่ทำจากกระดาษสา โดยเฉพาะร่มบ่อสร้าง ทั้งยังมีการแสดงทางวัฒนธรรม ขบวนแห่ ประเพณีพื้นบ้าน และการประกวดต่างๆ ที่น่าสนใจอีกมากมายครับ