ลอยกระทง ประเพณีระดับชาติ กับปัญหาระดับชาติ

1463169_10201480060856906_1657724414_n(เครดิตภาพจาก Facebook : Natcha Duen Uttamang)

เล่าเรื่องบรรยากาศงานลอยกระทงไปแล้ว ขอเล่าบางมุมของงานลอยกระทงกันบ้างนะครับ

อย่างที่ทราบกัน งานลอยกระทงถือเป็นงานประเพณีที่มีกันมาตั้งแต่ช้านาน และทำรายได้ในธุรกิจการท่องเที่ยวอย่างมหาศาล (โดยเฉพาะจังหวัดเชียงใหม่) ซึ่งทุกปีที่เทศกาลมาถึง ก็มักจะมีมาตรการ หรือการรณรงค์ต่างๆ เกี่ยวกับงานลอยกระทง ทั้งจากภาครัฐและเอกชนมาให้เห็น ทั้งในทางส่งเสริม และข้อห้ามปฏิบัติ

อันไหนดีก็สนับสนุนกันไป อะไรมันแย่ หรือส่งผลเสียมากกว่าก็พากันรณรงค์ห้าม อย่างกระทงอะไรดีที่สุด เก็บง่ายสุด ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อมมากสุด ทำจากโฟม ทำจากใบตอง ทำจากขนมปัง หรือทำจากน้ำแข็ง อะไรก็พากันถกหาทางออก ลอยโคมไฟมันดีหรือไม่ ทำไมบ้านคนไฟไหม้ แต่ทำไมยังปล่อยอยู่ (อาจจะรวมถึงเรื่องประทัดด้วยนะ) และอีกเรื่องที่รู้สึกปีนี้จะไม่ค่อยพูดถึง คงเป็นเรื่องของวัยรุ่นที่พากันเปิดโรงแรมจนยอดเต็มทะลัก เพื่อไปโซเดมาคอม (ไม่ต้องพูดดีแล้ว เพราะมันเรื่องปกติ เพียงแต่ที่ผ่านมาคนไทยไม่ยอมรับความจริง)

อนึ่ง คำว่า “โซเดมาคอม” คงไม่ต้องอธิบายนะครับว่าแปลว่าอะไร มีความหมายยังไง

ถามว่าประเพณีลอยกระทงมันต่างจากสมัยก่อนมั้ย ก็ต้องบอกว่าเปลี่ยนไปเล็กน้อยตามยุคสมัย แต่ใจความหลักยังเหมือนเคย ส่วนไอ้ที่เปลี่ยนไปมากจนคนสมัยนี้พากันวิตก น่าจะเป็นผลกระทบต่อแม่น้ำจากการลอยกระทง และการปล่อยโคม ที่อันตรายมาก หากมันตกลงที่อยู่อาศัย ทุ่งนา คลังน้ำมัน แล้วดันซวยเกิดไฟไหม้ ไหนจะไปรบกวนทัศนวิสัยในการบินของเจ้านกเหล็กอีก (อย่างเชียงใหม่มีการรณรงค์ให้ปล่อยหลังสามทุ่ม)

558955_10152010220503291_507212957_nปล่อยแบบนี้ก็ดีนะ (เครดิตภาพจาก Facebook : Drama-addict)

ความวิตกมา ปัญหาแสดงว่ามีแน่ และจากภาพที่ถูกสื่อบันทึก รวมทั้งโซเชียลเน็ตเวิร์คในปัจจุบัน เป็นหลักฐานอ้างอิงความกังวลในเรื่องดังกล่าว

1465363_10201480060016885_943583447_nกระทงจากแม่น้ำปิง (เครดิตภาพจาก Facebook : Natcha Duen Uttamang)

ภาพหนึ่งภาพแทนคำพูดนับล้านคำ แต่ภาพหนึ่งภาพไม่ได้บอกความหมายทุกอย่างได้หมดจด สมัยก่อนใครจะไปรู้ ลอยกระทงมันอาจะมีกองทัพกระทงติดอยู่ตามฝั่งแม่น้ำนับพันนับหมื่นอันเหมือนในภาพนี้ก็ได้ (ข้างบน) แต่ที่ไม่มีใครเห็น เพราะมันไม่มีภาพถ่าย การใส่ใจในสภาพแวดล้อมเลยไม่มี? และที่จะเห็นได้คงมีแค่ทาง นสพ. กับทีวี เท่านั้น

1470184_503443653086666_787406398_nพวกไปเก็บกระทงระวังให้ดี (เครดิตภาพจาก Facebook : กาตูนร์ ระทม)

สมัยนี้ดูซิ ใครๆ ก็มีกล้องติดมือถือ หลายภาพใครๆ ก็เห็นได้ ความวิตกต่อเรื่องดังกล่าวเลยเกิดจนเป็นวงกว้าง จนถึงขนาดบางคนบอกว่ายกเลิกการลอยกระทงเถอะ ถ้ามันจะทำให้แม่น้ำเละขนาดนี้ หนำซ้ำยังจี้ไปตรงการปล่อยโคมด้วยว่า อันนี้ก็ต้องยกเลิกไปเช่นกัน

ตกลงทางออกต้องทำไงกับเรื่องนี้?

ที่แน่ๆ ยกเลิกไม่ได้หรอกครับ ประเพณีลอยกระทง หรือการปล่อยโคม ของแบบนี้มันมีมีนานแล้ว อยู่ๆ จะไปยกเลิกไม่ได้ ยิ่งเรื่องประเพณี มีความเชื่อเข้ามาเกี่ยวข้อง ผมกล้าพูดแบบไม่กลัวเสียน้องหมาเลยว่า ยาก! ส่วนที่ต้องทำคืออยู่ยังไงกับมันให้ได้ จะลอย จะเก็บ จะปล่อย ยังไงก็ไปจัดการเอา

ปล.ว่าแต่คนสมัยก่อนเขายุ่งยากเท่ากับคนสมัยนี้มั้ยว่ะ กับเรื่องแบบนี้

1003560_504724532958578_514390913_nลอยแบบนี้เอาปีหน้า (เครดิตภาพจาก Facebook : กาตูนร์ ระทม)